Feride, İstanbul’da köklü bir ailenin kızı olarak doğar. Neşeli, enerjik ve özgür ruhlu bir kızdır. Teyzesinin yanında büyürken kuzeni Kamran ile tanışır ve aralarında bir aşk filizlenir. Nişanlanırlar, ancak Kamran’ın İsviçre’deyken bir başka kadınla yaşadığı ilişki ortaya çıkar. Kalbi kırık Feride, Anadolu’ya öğretmenlik yapmaya gitmeye karar verir.
Anadolu’nun çeşitli yerlerinde öğretmenlik yapan Feride, idealist bir eğitimcidir. Gittiği her yerde güzelliği ve özgür ruhu dikkat çeker. Bu durum, bazı yerlerde dedikodulara ve sorunlara yol açar. İlk öğretmenlik deneyimi, Zeyniler Köyü’nde yaşanır. Bu köy, geri kalmış ve yoksul bir yerdir. Feride ilk başlarda zorlansa da zamanla köylülerin sevgisini kazanır ve burada Munise adında bir kızı evlat edinir.
Feride’nin yolları Kamran ile tekrar kesişir. Kamran, Feride’yi hala sevmektedir ve ondan özür diler. Feride, Kamran’ı affetse de onu tekrar sevmesi zaman alır. Bir süre sonra Kamran ve Feride evlenirler.
Roman boyunca, Feride’nin yaşadığı zorluklar, mücadeleleri ve aşkı konu edilir. Feride, özgür ruhlu ve bağımsız bir kadın olarak, o dönemdeki toplumda pek çok tabuları yıkar. Çalıkuşu, Anadolu’nun güzelliğini ve insanlarını da gözler önüne seren bir romandır.
Romandaki bazı önemli karakterler:
- Feride: Özgür ruhlu, idealist ve cesur bir öğretmen.
- Kamran: Feride’nin nişanlısı ve daha sonra eşi.
- Munise: Feride’nin evlat edindiği kızı.
- Seyfettin Bey: Feride’nin ilk tayin edildiği köyün muhtarı.
- Tezer Hanım: Feride’nin teyzesi.
- Kamran’ın Annesi: Feride’yi sevmeyen ve Kamran’ın ondan ayrılmasını isteyen bir kadın.
Çalıkuşu, Türk edebiyatının en önemli romanlarından biridir. Birçok dile çevrilmiş ve sinemaya uyarlanmıştır. Roman, günümüzde de hala ilgiyle okunmaktadır.
