“Candide” ya da tam adıyla “Candide ya da İyimserlik” (Candide, ou l’Optimisme), ünlü Fransız yazar Voltaire tarafından 1759 yılında yazılmış bir filozofik roman ve hiciv eseridir. “Cahil Filozof” ifadesi Voltaire tarafından doğrudan kullanılmamıştır, ancak “Candide” adlı eserdeki ana karakter Candide, adeta bir “cahil iyimser” olarak karşımıza çıkar. İşte “Candide” adlı eserin özeti:
Ana Konu:
Roman, Westphalia Dükalığı’nda yaşayan genç ve saf bir genç olan Candide’in hikayesini anlatır. Candide, Pangloss adlı filozof bir öğretmen tarafından “her şeyin en iyi düzenleme” ilkesini benimsemeye yönlendirilir. Ancak Candide’in hayatı, bir dizi trajik olayla sarsılır. Eser, Candide’in dünyayı dolaşırken karşılaştığı savaşlar, depremler, soygunlar ve diğer felaketler karşısında iyimserliğini yitirişini ve gerçek dünya ile yüzleşmesini konu alır.
Önemli Temalar:
- İyimserlik ve Gerçeklik: Roman, Pangloss’un “her şeyin en iyi düzenleme” ilkesini sorgular ve Candide’in gerçek dünyayla karşılaşması üzerinden iyimserlik kavramını eleştirir.
- Din Eleştirisi: Candide, kilise ve dini kurumları sert bir şekilde eleştirir. Dindeki çeşitli absürditeler ve dinin insanların yaşadığı felaketlerle bağlantısı ele alınır.
- Felsefi Sorular: Voltaire, eserinde felsefi ve ahlaki sorulara dair pek çok konuyu sorgular. Özgürlük, kader, iyilik ve kötülük gibi temalar işlenir.
- İnsan Doğası: Roman, insan doğasının karmaşıklığına ve çelişkilerine dair derinlemesine bir bakış sunar. Candide’in deneyimleri, insanların içsel çatışmalarını ve gerçek dünyayla yüzleşmelerini gösterir.
Sonuç:
“Candide”, Voltaire’in en bilinen ve etkileyici eserlerinden biridir. Hiciv, ironi ve filozofik derinlik açısından zengin olan bu eser, 18. yüzyıl Aydınlanma düşüncesini ve dönemin toplumsal, siyasi ve dini eleştirilerini yansıtır.
